- قصر شیرین
کاخ شیرین نام شهری است
معنی قصر شیرین - جستجوی لغت در جدول جو
- قصر شیرین
کاخ شیرین
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(قَ رِ قَ)
لغت نامه دهخدا
این شهر منسوب است به شیرین زن پرویز کسری که از زیباترین زنان جهان بود. ایرانیان میگفتند برای پرویز سه چیز است که برای هیچیک از شاهان قبل و بعد نبوده و نخواهد بود: اسب وی شبدیز و زن وی شیرین و خنیاگر وی باربد. در سبب بنای این شهر گویند پرویز که در کرمانشاه اقامت داشت دستور داد که برای وی باغی به مساحت دو فرسنگ در دو فرسنگ احداث کنند و در آن همه گونه وحوش و طیور فراهم آورند و هزار کس بر آن گماشت. پس از هفت سال که از بنای آن فراغت یافتند از باربد خواننده خواستند که شاه را از آن آگاه سازد. وی سرودی به نام باغ نخجیران ساخت و آن را در حضور شاه خواند، چون شاه از باده مست شد و از شنیدن آواز باربد به طرب آمد شیرین را گفت که از من چیزی بخواه، شیرین گفت آرزوی من آن است که در این باغ دوجوی سنگی ساخته شود و در آنها شراب جریان یابد و درمیان آن دو برای من قصری بنیاد کنی که در سراسر کشور مانند آن نباشد، شاه که از باده مست بود گفت چنان کنم و سرانجام به قول خود وفا کرد. (معجم البلدان).
شهر کوچک قصرشیرین در 735 هزارگزی طهران و 21 هزارگزی مرز ایران و عراق کنار رود خانه الوند واقع شده. مختصات جغرافیایی آن به شرح زیر است: طول 45درجه و 35 دقیقه، عرض 34 درجه و 31 دقیقه. ارتفاع از سطح دریا 326 متر. اختلاف ساعت با طهران 24 دقیقه و30 ثانیه است (طهران ساعت 12، قصرشیرین ساعت 11 و 35 دقیقه و 30 ثانیه). ضمناً طهران 824 گز از قصرشیرین بلندتر است. قصرشیرین به واسطۀ موقع سیاسی و اقتصادی و واقع شدن در مسیر بزرگترین راه عربستان و فلات مرکزی ایران از ازمنۀ قدیم دارای اهمیت بوده و بسیاری از سلاطین قدیم در احیاء و آبادی آن اقدام نموده اند، مخصوصاً در عصر خسروپرویز این شهر بسیار آباد و مدتی مقر زمستانی آن سلطان بوده است. در دورۀ صفویه نیز بناهای معتبری مانند رباط و مسجد در آن بنا گردیده، از آن به بعد به واسطۀ ضعف حکومت مرکزی و مخصوصاًجنگ بین الملل اول مانند سایر نقاط غرب رو به ویرانی گذاشت. در زمان رضاشاه نهری از رود خانه الوند برای شهر منشعب گردید که کاملاً مسلط به شهر شده و گنجایش 23 سنگ آب دارد. خیابانها احداث و بناهای دولتی در آن بنا گردید. گرچه مانند سایر اقدامات به پایان نرسید ولی بااین حال شهر قصرشیرین از شهرهای غرب آبادتر و پاکیزه تر است. خیابانی که منتهی به جادۀ کرمانشاه میگردد خیابان مدائن نامیده شده، از فلکۀ مرکزی آن خیابان شاهپور (سابق) منشعب در دویست گزی رودخانه به میدان خسرو میرسد، سپس از میدان مذکور در موازات رودخانه تا منبع آب ادامه می یابد و به خیابان خسرو مشهور است. از مقابل منبع آب خیابانی که شیرین نام داشت از مقابل فرمانداری گذشته به پل رود خانه الوند و راه شوسۀ نفت شاه منتهی میگردد.
آب شهر قسمتی به وسیلۀ لوله و قسمتی به وسیلۀ نهرهای کوچک که از نهر پهلوی منشعب میگردند تأمین میشود. فقط آب مخصوص بهداری و قرنطینه تصفیه میشود. هوای قصرشیرین گرمسیری است ولی به واسطۀ وجودرود خانه الوند و اینکه در حدود 326 گز از سطح دریامرتفعتر است تابستان زیاد گرم نمی شود. گاراژ و مسافرخانه های شهر در طول خیابان شاهپور (سابق) و اکثر دکاکین شهر در طول خیابان خسرو واقع است. از عمارات زیبا و قابل توجه، بنای قرنطینۀ شهر است. روشنائی شهر به وسیلۀ دو موتور مولد برق که به شرکت سهامی دایر شده است تأمین شده و فقط شبها روشن است. در این شهر بیمارستان وجود ندارد، فقط دارای دو درمانگاه دولتی درمانگاه شهرداری و درمانگاه قرنطینه است. شهر قصرشیرین در حدود 10هزار تن جمعیت دارد ولی در زمستان به واسطۀ مراجعت ایلات عشایر از ییلاق بیش از 12هزار تن سکنه پیدا میکند. از آثار و ابنیۀ باستانی خرابه هائی در اطراف شهر دیده میشود که وضع فعلی آنها قابل اهمیت نیست
شهر کوچک قصرشیرین در 735 هزارگزی طهران و 21 هزارگزی مرز ایران و عراق کنار رود خانه الوند واقع شده. مختصات جغرافیایی آن به شرح زیر است: طول 45درجه و 35 دقیقه، عرض 34 درجه و 31 دقیقه. ارتفاع از سطح دریا 326 متر. اختلاف ساعت با طهران 24 دقیقه و30 ثانیه است (طهران ساعت 12، قصرشیرین ساعت 11 و 35 دقیقه و 30 ثانیه). ضمناً طهران 824 گز از قصرشیرین بلندتر است. قصرشیرین به واسطۀ موقع سیاسی و اقتصادی و واقع شدن در مسیر بزرگترین راه عربستان و فلات مرکزی ایران از ازمنۀ قدیم دارای اهمیت بوده و بسیاری از سلاطین قدیم در احیاء و آبادی آن اقدام نموده اند، مخصوصاً در عصر خسروپرویز این شهر بسیار آباد و مدتی مقر زمستانی آن سلطان بوده است. در دورۀ صفویه نیز بناهای معتبری مانند رباط و مسجد در آن بنا گردیده، از آن به بعد به واسطۀ ضعف حکومت مرکزی و مخصوصاًجنگ بین الملل اول مانند سایر نقاط غرب رو به ویرانی گذاشت. در زمان رضاشاه نهری از رود خانه الوند برای شهر منشعب گردید که کاملاً مسلط به شهر شده و گنجایش 23 سنگ آب دارد. خیابانها احداث و بناهای دولتی در آن بنا گردید. گرچه مانند سایر اقدامات به پایان نرسید ولی بااین حال شهر قصرشیرین از شهرهای غرب آبادتر و پاکیزه تر است. خیابانی که منتهی به جادۀ کرمانشاه میگردد خیابان مدائن نامیده شده، از فلکۀ مرکزی آن خیابان شاهپور (سابق) منشعب در دویست گزی رودخانه به میدان خسرو میرسد، سپس از میدان مذکور در موازات رودخانه تا منبع آب ادامه می یابد و به خیابان خسرو مشهور است. از مقابل منبع آب خیابانی که شیرین نام داشت از مقابل فرمانداری گذشته به پل رود خانه الوند و راه شوسۀ نفت شاه منتهی میگردد.
آب شهر قسمتی به وسیلۀ لوله و قسمتی به وسیلۀ نهرهای کوچک که از نهر پهلوی منشعب میگردند تأمین میشود. فقط آب مخصوص بهداری و قرنطینه تصفیه میشود. هوای قصرشیرین گرمسیری است ولی به واسطۀ وجودرود خانه الوند و اینکه در حدود 326 گز از سطح دریامرتفعتر است تابستان زیاد گرم نمی شود. گاراژ و مسافرخانه های شهر در طول خیابان شاهپور (سابق) و اکثر دکاکین شهر در طول خیابان خسرو واقع است. از عمارات زیبا و قابل توجه، بنای قرنطینۀ شهر است. روشنائی شهر به وسیلۀ دو موتور مولد برق که به شرکت سهامی دایر شده است تأمین شده و فقط شبها روشن است. در این شهر بیمارستان وجود ندارد، فقط دارای دو درمانگاه دولتی درمانگاه شهرداری و درمانگاه قرنطینه است. شهر قصرشیرین در حدود 10هزار تن جمعیت دارد ولی در زمستان به واسطۀ مراجعت ایلات عشایر از ییلاق بیش از 12هزار تن سکنه پیدا میکند. از آثار و ابنیۀ باستانی خرابه هائی در اطراف شهر دیده میشود که وضع فعلی آنها قابل اهمیت نیست
(قَ رِ شی)
لغت نامه دهخدا
یکی از شهرستان های استان پنجم کشور. حدود و مشخصات آن به شرح زیر است: از طرف شمال خاور به بخش ثلاث از شهرستان کرمانشاهان، از طرف جنوب به بخش چوار از شهرستان ایلام، از طرف خاور به بخش گیلان و کرند شهرستان شاه آباد، از طرف باختر و شمال به کشور عراق. شهرستان قصرشیرین از سه بخش به نام بخش مرکزی، سرپل ذهاب و سومار تشکیل شده است. خلاصۀ اطلاعات بخش مرکزی آن به شرح زیر است: حدود: از طرف شمال و باختر به کشور عراق، از جنوب به بخش سومار، از جنوب خاوری به بخش گیلان، از خاور به بخش سرپل ذهاب. آب و هوا: هوای بخش مرکزی گرمسیری و آب اکثر قراء آن از رود خانه الوند تأمین میشود. ارتفاعات: در این بخش سه رشته کوهستان کم ارتفاع به شرح زیر وجود دارد:
1- انتهای کوههای شمالی گیلان غرب که در این بخش به کوه بازی دراز یا بازودراز نامیده میشود. در خاور شهر و خاور رود خانه الوند با زمین یکسان میشود و بلندترین نقطۀ آن در خاور گنبد صوفی به ارتفاع 2320 گز است.
2- رشتۀ آغ داغ واقع در باختر قصرشیرین. خطالرأس این کوه مرز ایران و عراق است. بلندترین نقطۀ آن در شمال پاسگاه برج احمدی به ارتفاع 2105 گز است.
3- کوه سه سر. این کوه بین دهستان ذهاب و دهستان جگرلو واقع شده. رود خانه قوره تو، بین این کوه و کوه آهنگران جاری است. بلندترین نقطۀ آن در باخترآبادی قراویز به ارتفاع 2593 گز است.
مهمترین رود خانه بخش رود خانه الوند است که سرچشمه و شعبه آن در بخش سرپل ذهاب است و تقریباً از وسط بخش میگذرد. قراء دهستان جگرلو و خالصه در کنار شمالی و قراء دهستان نصرآباد در جنوب آن واقع شده اند. شهر قصرشیرین در قسمت شمالی رود خانه مذکور بنا شده و آب مورد نیاز شهر از آن رودخانه گرفته میشود. رود خانه شیرین تابستان بیش از یکصد سنگ آب دارد و در حدود آبادی تنگ آب نو از کشور ایران خارج شده وارد کشور عراق میگردد و قصبۀ خانقین و قراء تابعۀ آن را مشروب مینماید.
رود خانه قوره تو. سرچشمۀ این رودخانه نیز در بخش سرپل ذهاب شرح داده شده. از حدود تنگ حمام وارد این بخش میشود ودر طول خود همه جا مرز ایران و عراق محسوب میگردد. آب آن نسبت به رود خانه الوند کم، و کمی شور است.
بخش مرکزی از نظر سازمان وزارت کشور از چهار دهستان به نام نصرآباد، جگرلو، خالصه، قوره تو تشکیل شده است.
جمعقراء بخش 45 و جمعیت آن در حدود 5250 تن است. جمع قراء شهرستان و جمعیت آن به شرح زیر است:
شهر قصرشیرین 1 آبادی 10000 تن
بخش مرکزی 45 آبادی 5250 تن
بخش سومار 18 آبادی 5000 تن
بخش سرپل ذهاب 91 آبادی 13100 تن
جمع 155 آبادی 33350 تن
(از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)
1- انتهای کوههای شمالی گیلان غرب که در این بخش به کوه بازی دراز یا بازودراز نامیده میشود. در خاور شهر و خاور رود خانه الوند با زمین یکسان میشود و بلندترین نقطۀ آن در خاور گنبد صوفی به ارتفاع 2320 گز است.
2- رشتۀ آغ داغ واقع در باختر قصرشیرین. خطالرأس این کوه مرز ایران و عراق است. بلندترین نقطۀ آن در شمال پاسگاه برج احمدی به ارتفاع 2105 گز است.
3- کوه سه سر. این کوه بین دهستان ذهاب و دهستان جگرلو واقع شده. رود خانه قوره تو، بین این کوه و کوه آهنگران جاری است. بلندترین نقطۀ آن در باخترآبادی قراویز به ارتفاع 2593 گز است.
مهمترین رود خانه بخش رود خانه الوند است که سرچشمه و شعبه آن در بخش سرپل ذهاب است و تقریباً از وسط بخش میگذرد. قراء دهستان جگرلو و خالصه در کنار شمالی و قراء دهستان نصرآباد در جنوب آن واقع شده اند. شهر قصرشیرین در قسمت شمالی رود خانه مذکور بنا شده و آب مورد نیاز شهر از آن رودخانه گرفته میشود. رود خانه شیرین تابستان بیش از یکصد سنگ آب دارد و در حدود آبادی تنگ آب نو از کشور ایران خارج شده وارد کشور عراق میگردد و قصبۀ خانقین و قراء تابعۀ آن را مشروب مینماید.
رود خانه قوره تو. سرچشمۀ این رودخانه نیز در بخش سرپل ذهاب شرح داده شده. از حدود تنگ حمام وارد این بخش میشود ودر طول خود همه جا مرز ایران و عراق محسوب میگردد. آب آن نسبت به رود خانه الوند کم، و کمی شور است.
بخش مرکزی از نظر سازمان وزارت کشور از چهار دهستان به نام نصرآباد، جگرلو، خالصه، قوره تو تشکیل شده است.
جمعقراء بخش 45 و جمعیت آن در حدود 5250 تن است. جمع قراء شهرستان و جمعیت آن به شرح زیر است:
شهر قصرشیرین 1 آبادی 10000 تن
بخش مرکزی 45 آبادی 5250 تن
بخش سومار 18 آبادی 5000 تن
بخش سرپل ذهاب 91 آبادی 13100 تن
جمع 155 آبادی 33350 تن
(از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)
(قَ)
لغت نامه دهخدا
دهی از دهستان دیمچه بخش گتوند شهرستان شوشتر. در 3 هزارگزی جنوب گتوند و یکهزارگزی باختری شوسۀ دزفول به شوشتر واقع و موقع جغرافیایی آن دشت و گرم سیر است. سکنۀ آن 100 تن است. آب آن از چاه و محصول آنجا غلات و شغل اهالی زراعت است. در تابستان راه اتومبیل رو دارد. ساکنین از طایفۀ بختیاری هستند. این آبادی را حاجی رضا نیز میگویند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)
(لِ صَ)
لغت نامه دهخدا
نام یکی از دهستانهای بخش مرکزی شهرستان قصر شیرین است. این دهستان در جنوب باختری قصرشیرین بین مرز ایران و عراق و رود خانه الوند واقع شده و راه شوسۀ قصر شیرین به خسروی تقریباً از وسط آن میگذرد. موقعیت طبیعی دهستان تپه و ماهور با آب و هوای نواحی گرمسیری است. آب قراء قسمتی از رود خانه الوند و قسمتی از چاه و چشمه تأمین می شود. محصول عمده آن غلات دیم و لبنیات است. این دهستان از 17 آبادی کوچک تشکیل شده که جمعیت آن در حدود 1800 تن و قراء مهم آن به شرح زیر است: خسروی که در انتهای باختری کشور کنار مرز ایران و عراق و قلعه سبزی در کنار شوسۀ قصرشیرین به خسروی و خراطها کنار رود خانه الوند و گرصدف واقع است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)
دهی از دهستان قلعه شاهین بخش سرپل ذهاب شهرستان قصرشیرین، در 13هزارگزی جنوب خاوری سرپل ذهاب کنار راه فرعی سراب به قلعه شاهین، دشت گرمسیر و سکنۀ آن 80 تن است، آب آن از سراب قلعه شاهین، محصول آنجا غلات، برنج، توتون، پنبه، لبنیات و شغل اهالی زراعت و گله داری است، (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)
دهی از بخش سومار شهرستان قصرشیرین که در 8هزارگزی شمال خاوری سومار و کنار رودخانه کنگیر واقع و محلی است تپه ماهور، گرمسیر و سکنۀ آن 50 تن است، آب آن از رودخانه کنگیره محصول آنجا، غلات، لبنیات، مختصر حبوبات، ذرت، پنبه و شغل اهالی، زراعت و گله داری است، راه مالرو دارد، (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)
(گَ)
لغت نامه دهخدا
دهی است از بخش سومار شهرستان قصرشیرین واقع در 3000 گزی جنوب باختری سومار، کنار رود خانه کنگیر و 4000گزی مرز عراق. هوای آن گرم و دارای 140 تن سکنه است. آب آن از رود خانه کنگیر تأمین میشود. محصول آن غلات، لبنیات، برنج، مختصر حبوبات، پنبه و ذرت است. شغل اهالی زراعت و گله داری و راه آن به هر طرف مالرو است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)
(جادْ دِ)
لغت نامه دهخدا
نام یکی از پاسگاههای مرزبانی و گمرک در بخش سومار شهرستان قصرشیرین، واقع در 75 هزارگزی جنوب باختری سومار کنار رود خانه کنگیر. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 5)